Informacje Twardość wody przeznaczonej do spożycia
  • 23 lipca 2020

Twardość wody przeznaczonej do spożycia

Co to jest twardość wody ?

Kamień na dnie czajnika, ciemne, oleiste plamy o gorzkawym smaku w herbacie – to efekt obecności jonów wapnia i magnezu w wodzie do picia, które wpływają na twardość wody. Twardość wody którą pijemy, zależy od zawartości związków wapnia i magnezu.

Dawniej była określana jako tradycyjna miara zdolności wody do reakcji z mydłem (wytwarzania piany), spowodowanej obecnością w wodzie, oprócz wapnia i magnezu, również w mniejszych ilościach soli glinu, żelaza, manganu, strontu, cynku oraz kationów wodorowych. Obecnie, miarą twardości wody jest sumaryczna zawartość jonów wapnia i magnezu. Określa się różne rodzaje twardości, w zależności od składu jonowego wody.

Twardość ogólna wody – określa sumaryczną zawartość  jonów wapnia (Ca) i magnezu (Mg) występujących we wszystkich możliwych konfiguracjach.

Twardość ogólną można podzielić na:

  • Twardość wapniową – wywołaną przez rozpuszczone sole wapnia
  • Twardość magnezową – wywołaną przez rozpuszczone sole magnezu
  • Twardość węglanową – związaną z obecnością związków w postaci wodorowęglanów, węglanów i wodorotlenków wapnia i magnezu. Jest to część twardości ogólnej wody, która zanika po przegotowaniu (proces osadzania kamienia kotłowego) – tzw. Twardość przemijająca
  • Twardość niewęglanowa – powodowana przez występowanie innych związków wapnia i magnezu, np. siarczanów, chlorków, azotanów, krzemianów. Nie zmienia się przy podgrzewaniu i gotowaniu wody

W Polsce stężenie wapnia w wodzie przeznaczonej do spożycia, przeważnie zawiera się w przedziale 60-100 mg/l, zaś stężenia magnezu w granicach 5+30 mg/l.

Klasyfikacja wód pod względem twardości

W Polsce zgodnie z obowiązującym Rozporządzeniem Ministra Zdrowia, twardość wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi musi zawierać się w przedziale 60 – 500 mg CaCO3/l, czyli zgodna z normą jest woda od bardzo miękkiej do twardej. Przepisy obowiązujące w USA czy Wielkiej Brytanii nie normują tego parametru. Prócz wyczucia smaku dla jonów wapnia kształtuje się w zakresie 100-300 mg/l, w zależności od towarzyszących anionów, ale również wyższe stężenia są do zaakceptowania przez konsumentów. Poziom twardości powyżej 500 mg/l na ogół uważany jest za nie do przyjęcia pod względem organoleptycznym.

Woda z ujęć Ozorkowskiego Przedsiębiorstwa Komunalnego została zaznaczona w poniższej tabeli kolorem czerwonym na podstawie sprawozdań z badań pobranych próbek z:

  • Wodociągu przy ul. Sikorskiego 26
  • Wodociągu przy ul. Średniej 53
  • Wodociągu przy ul. Wyszyńskiego 19

W załączeniu na zdjęciach przedstawiamy sprawozdanie z badania przy ul. Sikorskiego 26

Klasyfikacja wód według twardości ogólnej w załączonej tabeli.

woda

mg CaCO3/l

mmol/l

mval/l

˚niem [˚dH]

˚ang/˚Clark [˚C]

˚franc [˚f]

bardzo miękka

0-100

0-1

0-2

0-5,9

0-0,9

0-10

miękka

100-200

1-2

2-4

5,9-11,8

7,1-14,3

10-20

średnio twarda

200-350

2-3,5

4-7

11,8-20,6

14,3-25

20-35

twarda

350-550

3,5-5,5

7-11

20,6-32,4

25-39,3

35-55

bardzo twarda

>550

>5,5

>11

>32,4

>39,3

>55